Schietpartij op VMBO-school in Den Haag

‘SCHIETPARTIJ SCHOOL DEN HAAG’


‘Schietpartij op school kost leraar het leven’

De 49-jarige onderdirecteur en docent H. van Wieren van het Terra College in Den Haag is dinsdagavond overleden na een schietpartij op de vmbo-afdeling aan de Beresteinlaan. De man, tevens D66-raadslid in Zoetermeer, werd dinsdagmiddag in een volle kantine in zijn hoofd geschoten door een leerling en overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. De vermoedelijke dader meldde zich 's avonds op een politiebureau. De minderjarige verdachte kwam omstreeks 21.00 uur samen met een tweede persoon in een auto aan bij het bureau. De jongen is in verzekering gesteld en wordt verhoord. De politie onderwerpt ook de begeleider aan een verhoor. De auto is inbeslaggenomen. De politie doorzoekt het voertuig op bewijsmateriaal. Het is nog onduidelijk waar het wapen is. De toedracht van de schietpartij is nog onduidelijk. Volgens geruchten zou de dader een geschorste leerling zijn van 17 jaar oud. Politie en justitie konden die geruchten ontkennen noch bevestigen.


Het Terra College en de gemeente Den Haag geven woensdag om 14.00 uur een persconferentie in het stadhuis aan het Spui in Den Haag. De school wil op die manier voorkomen dat de pers massaal op de schoollocatie afkomt. De directie van de school heeft alle leerlingen en hun ouders verzocht om op 8.30 uur op school aanwezig te zijn. Voor hen zal hulp gereed staan. De school heeft hiervoor een beroep gedaan op de expertise van onder meer Slachtofferhulp en de GGD. De komende twee à drie dagen zijn er op de school geen lessen. Het gemeentebestuur van Den Haag liet weten ,,ontzet'' te zijn.


De Haagse onderwijswethouder P. Heijnen heeft het Terra College alle steun aangeboden die hij namens de gemeente kan bieden. Over het voorkomen van dergelijke schietincidenten maakte hij zich geen illusies. ,,Uiteindelijk valt zoiets niet te voorkomen. Als iemand zoiets wil doen, helpen detectiepoortjes of wat voor beleid dan ook niet.''


Premier Balkenende sprak zijn afschuw uit. Hij noemde het incident vreselijk en sprak van een verkeerd signaal. ,,Dit mag niet gebeuren.'' Minister Van der Hoeven van Onderwijs, op werkbezoek in China, liet via haar woordvoerder weten het incident afgrijselijk te vinden. De


Tweede Kamer reageert terughoudend op de schietpartij dinsdag op het Haagse Terra College. De onderwijsspecialisten van de fracties spreken wel hun afschuw uit, maar staan niet te trappelen om strengere veiligheidsmaatregelen op scholen te eisen. Ze willen eerst precies weten hoe de vork in de steel zit. ,,Je moet eerst weten wat er gebeurd is, voordat je een probleem met geweld kunt veralgemeniseren'', zei CDA-Kamerlid Van Haersma Buma. ,,Het is niet zinvol om over de oorzaken te gaan speculeren.''


Zijn D66-collega Van der Laan noemde het zelfs ,,smakeloos'' om al te diep op de kwestie in te gaan. Ze wil in ieder geval wel kwijt dat detectiepoortjes bij scholen geen zin hebben. ''Dan verplaats je het probleem naar buiten de school.'' De kern van het probleem is volgens haar dat kinderen denken met geweld problemen te kunnen oplossen. ,,Dan moet er toch een ongelooflijke kronkel in je hoofd zitten.''


PvdA-parlementariër Hamer denkt niet dat scholen zich op dit moment te weinig aan veiligheid gelegen laten liggen. ,,Scholen waar het speelt moeten er wel aandacht aan besteden.'' Het Terra College heeft ze een paar maal bezocht. Hamer had juist de indruk dat deze instelling er veel aan deed om de school veilig te maken. VVD'er Balemans voelt in eerste instantie weinig voor maatregelen als detectiepoortjes. ,,Alleen als een school superonveilig blijkt te zijn zou je kunnen denken aan hekjes of politieagenten op school.''


De Kamer schaarde zich vorig jaar nog achter een voorstel van de LPF om scholen te verplichten een veiligheidsparagraaf in hun schoolplan op te nemen. Onderwijsminister Van der Hoeven liet toen in de Kamer weten de scholen niet te willen opleggen wat zij precies in hun schoolplan zetten. Wel vond zij dat scholen in de schoolgids aandacht aan veiligheid moeten besteden. Voor de LPF is het incident aanleiding om er nog eens op te hameren dat scholen duidelijk aan moeten geven wat zij er allemaal aan doen om geweldsincidenten te voorkomen.


Vice-voorzitter E. de Jong van de Onderwijsbond CNV vindt dat scholen de afgelopen jaren al veel hebben gedaan aan het terugdringen van geweld. Voor strengere maatregelen met meer camera's, toegangspoortjes en politie op school voelt hij niets. ,,We willen van de school geen vesting maken.'' Het incident past binnen de verruwing van de Nederlandse samenleving, constateren onderwijsorganisaties VOS/ABB en de Besturenraad, de organisatie voor christelijk onderwijs. ,,Zoals buschauffeurs worden belaagd, gebeurt dat nu dus ook op scholen'', zegt P. Geelkerken, directeur van VOS/ABB, de vereniging van openbare scholen.


In het verleden waren er op het Terra College geregeld problemen met veiligheid. Dat leidde er onder meer toe dat de directie camera's liet plaatsen. De laatste jaren deed de scholengemeenschap er alles aan om de sfeer te verbeteren en multiculturele leerlingen kansen te bieden en nauw te betrekken bij de school. De ambities van de school zijn ook terug te zien in het samenwerkingsproject Platform voor Veiligheid in Den Haag, waaraan leerlingen van het Terra College meewerkten. De leerlingen werden in dit project gestimuleerd om de problemen die zij in de tram veroorzaakten, terug te dringen. Het project kreeg in oktober de Hein Roethof-prijs, waarmee het beste initiatief om criminaliteit te voorkomen wordt beloond. Alle ochtendbladen berichten prominent in woord en beeld.




Commentaar Trouw: ‘Voorbij het detectiepoortje’

Citaat: ‘Het was al langer duidelijk dat de verruwing van de samenleving niet bij de schooldeuren halt houdt, maar het is voor het eerst in Nederland dat een leerling doelbewust een leraar doodschiet. Dat feit komt aan als een mokerslag. 'Amerikaanse toestanden' leken altijd ver weg, maar lijken snel dichterbij te komen.


In Nederland is niet zo gemakkelijk als in de Verenigde Staten aan een vuurwapen te komen. Daar zit nog altijd een groot verschil. Wapenbezit komt weliswaar ook onder scholieren in ons land voor, maar daarbij betreft het meestal slag- en steekwapens. Het verontrustende aan de gebeurtenis op de Haagse school is dat de 17-jarige dader over een pistool kon beschikken.


Toch zal er eerst meer duidelijkheid moeten komen over de achtergronden van deze schietpartij, alvorens algemene conclusies te trekken over de veiligheid op scholen. Over het motief van de dader en diens verhouding tot de vermoorde leraar, deden gisteren wel lezingen de ronde, maar het is niet verstandig daarop in deze fase af te gaan. Na een schietpartij op een school in Veghel vier jaar geleden opperden de minsters van justitie en onderwijs vrijwel meteen detectiepoortjes voor scholen. Naderhand bleek bij dit incident, waarbij vier leerlingen en een leraar gewond raakten, de school het min of meer toevallige decor van een eerwraak.


Gelukkig overheerste in de reacties gisteren veel meer terughoudendheid over maatregelen die moeten worden getroffen om herhaling te voorkomen. Dat is terecht. Nog afgezien van de onduidelijkheid over de achtergronden, groeit binnen het onderwijs en daarbuiten het inzicht dat maatregelen die alleen maar de schijn van veiligheid oproepen, zinloos zijn. Iemand bij wie de stoppen zijn doorgeslagen en die kwaad wil, zal zich door geen detectiepoortje laten tegenhouden.


Sinds het zwijgen over geweld en intimidatie op scholen ongeveer tien jaar geleden werd doorbroken, zijn er op veel plaatsen in het land al succesvolle initiatieven genomen om de veiligheid op scholen te verbeteren. Het is verstandig daarnaar te kijken in plaats van maatregelen te zoeken in de sfeer van verschansing en repressie. Juist in het onderwijs is het van belang oplossingen te vinden die bij kinderen vertrouwen wekken.’




Commentaar AD: ‘Schokkend schoolgeweld’

Citaat: ‘Na een dramatisch incident zoals zich gisteren voordeed op het Terra College in Den Haag, waar een scholier een leraar doodschoot, wordt doorgaans meteen om verscherpte veiligheidsmaatregelen geroepen. Opvallend genoeg klonken zulke geluiden in de geschokte reacties ditmaal nauwelijks door. Hoe ernstig het voorval ook is, scholen worden niet veiliger door vergaande ingrepen die ze tot vrijwel onneembare bastions maken.


In een land als de VS, dat veel meer ervaring heeft met -al dan niet verboden -wapenbezit, is herhaaldelijk gebleken dat geweld in en om de school niet altijd is te voorkomen. Zelfs als er metaaldetectoren bij de ingang van een schoolgebouw zijn geplaatst, ziet een gedreven, verdwaasde enkeling toch nog kans een wapen mee naar binnen te nemen. Uit de Amerikaanse praktijk van de afgelopen jaren moet de conclusie worden getrokken dat schijnveiligheid de risico's van incidenten niet kan bezweren.


De samenleving, zo werd gisteren van verschillende kanten opgemerkt, is in het algemeen aan het verruwen. Dat is geen typisch Nederlands verschijnsel, maar het gaat aan ons land ook niet voorbij. Het minderjarige meisje dat een busbestuurder te lijf ging, was daar recent ook een uiting van. Het zou een illusie zijn te denken dat onderwijsinstellingen van dit soort geweld gevrijwaard kunnen blijven.


Uit een onderzoek van de onderwijsbond AOb kwam overigens naar voren dat niet het aantal incidenten toeneemt, maar wel de grofheid waarmee het geweld werd gepleegd. In elk geval is er geen reden te berusten in het verloederen van de omgangsvormen op scholen. Terecht eisen mensen in het openbaar vervoer maatregelen om hun veiligheid te vergroten. Leerkrachten zouden hetzelfde moeten doen, zij het dat hun situatie een heel andere aanpak vergt.


Grote scholen bieden al te vaak onvoldoende ruimte voor menselijke samenhang en sociale controle, waardoor individuen het spoor bijster kunnen raken zonder dat hun omgeving daar iets van merkt. Begeleiding van leerlingen blijft bij uitstek het middel om ontsporing tegen te gaan. Om hun goede naam niet te verliezen springen veel scholen nog te geheimzinnig om met het fenomeen geweld. Meer openheid is absoluut noodzakelijk om de problemen inzichtelijk te maken, waardoor een gerichte en gezamenlijke aanpak mogelijk wordt. Scholen mogen geen ondoordringbare vestingen worden, maar ook geen vrijplaats voor wezenloos wangedrag.’




Commentaar Telegraaf: ‘Drama’s‘

Citaat: ‘Binnen enkele dagen is ons land opgeschrikt door twee zware geweldsincidenten waarbij jongeren zijn betrokken. In het ene geval doodde een tiener per ongeluk een vriendje met een luchtbuks, in het andere geval werd een docent door een jongere doodgeschoten. Vooral het geweld tegen de leraar is schokkend. Gelukkig zijn dit soort ernstige zaken uitzonderlijk in het onderwijs, maar omdat scholen onderdeel zijn van het normale maatschappelijk verkeer is het een illusie om te verwachten dat het nooit meer zal voorkomen.


Beide drama's vestigen opnieuw de aandacht op het bezit en gebruik van wapens in ons land. Vuurwapens zijn weliswaar verboden, maar wie een beetje zijn best doet, kan vrij gemakkelijk een wapen verkrijgen. Dat is mede een gevolg van de open grenzen binnen de Europese Unie. Het is terecht dat de politie hoge prioriteit geeft aan het bestrijden van wapenhandel.


Bovendien moet de discussie worden geopend over de vrije handel in luchtbuksen en luchtdrukpistolen. Mogelijk moeten ook deze wapens aan vergunningen worden gebonden. Veel schietverenigingen vinden dat onzin en wijzen erop dat het doden van de tiener een dramatisch, zeldzaam ongeluk was. Dat mag zo zijn, maar als dit soort ongelukken met luchtdrukwapens mogelijk is, dan pleit er veel voor om de vrije handel aan banden te leggen.’




‘Ontsteltenis en boosheid op website D66 Zoetermeer’

Op de website van de Zoetermeerse afdeling van D66 reageren mensen vol afschuw, boosheid en ongeloof op de dood van D66-raadslid Hans van Wieren, de neergeschoten onderdirecteur en docent van het Terra College in Den Haag. Ook betuigen ze hun medeleven met de nabestaanden, vrienden en collega's van Van Wieren. ,,Hoe is het toch mogelijk dat een jongen van 17 jaar met een wapen een school binnen kan lopen en zomaar een onschuldige burger neer kan schieten. Dit is niet te bevatten'', schrijft een van de bezoekers van de website. ,,Wat beweegt in hemelsnaam een 17-jarige om jegens Hans zo gruwelijk mis te doen zoals hij dat heeft gedaan.


Exponent van de 'fuck you-cultuur' waartegen heel veel onderwijzers en leraren zich in woord en daad - terecht - teweer stellen?'', vraagt een ander zich af. ,,Ik kan vreselijk boos worden als ik zie in wat voor maatschappij we leven, weer iemand het slachtoffer, iemand die zich keihard inzette voor een betere maatschappij. Onbegrijpelijk. Wanneer houdt het zinloos geweld op?'', schrijft een inwoner van Den Haag. Een oud-leerling vertelt dat hij ooit straf heeft gehad van Van Wieren. ,,Ik moest een week lang nablijven. Na twee dagen liet hij me gaan'', herinnert hij zich. ,,Hij was toeganijk, rechtvaardig en stond altijd open voor discussie, dit had ab-so-luut nooit mogen gebeuren. Niet bij meester Van Wieren, bij niemand, nooit en nergens!'' De 49-jarige Van Wieren was sinds 2000 raadslid voor oppositiepartij D66 in Zoetermeer. Hij had welzijn en onderwijs in zijn portefeuille. (ANP 14/1)




Selectie overige artikelen:

Volkskrant: Achtergrond: ‘Geweld dringt scholen binnen’

Telegraaf: ‘School ontving anti-criminaliteitsprijs’

---

Wat is er gaande?